Datathermie als warmtebron

Datathermie is hot.

De sector van datacenters staan sterk in de belangstelling. Het is een nieuwe industrie. Stonden vroeger de computerservers onsite bij bedrijven, zijn tegenwoordig datacenters locaties waar deze servers onder geconditioneerde omstandigheden staan opgesteld. Bedrijfszekerheid is namelijk meer en meer essentieel, waardoor bijvoorbeeld beveiliging, luchtvochtigheid, koeling en een stofvrije omgeving belangrijk zijn. Nu servers bij elkaar staan in een datacenter, valt op hoeveel energie er eigenlijk nodig is voor het dataverkeer dat hoort bij een moderne maatschappij. Vanuit Energie voor Elkaar zien we de andere kant van het dataverkeer: de restwarmte die ontstaat bij het dataverwerkingsproces.

Afgelopen jaar zijn bij de verschillende partners van Energie voor Elkaar projecten gestart om deze restwarmte te gaan gebruiken voor het Slim Groen Warmtenet. Een van de partners is bijvoorbeeld Polderwarmte. Polderwarmte ontwikkelt in Schiphol Rijk een Slim Groen Warmtenet. Dit is een gebied waar veel datacenters zijn gevestigd en waar de samenwerking om deze warmte te kunnen benutten al met verschillende partners succesvol is.

Ook in Ede is een datacenter gevestigd. Recent ondertekenden Datacenter BIT en Warmtebedrijf Ede een overeenkomst voor de restwarmtelevering van BIT aan het Edese slimme groene warmtenet.  In Ede is al een Slim Groen Warmtenet waarop meer dan 20.000 weq is aangesloten. Met deze nieuwe datathermie bron kunnen circa 1.000 extra woning-equivalenten (woningen en bedrijven) worden aangesloten. Hiermee komt er meer duurzame, lokale en betaalbare warmte beschikbaar voor Ede, om aardgas mee te vervangen. Arnold Versteeg, wethouder in de gemeente Ede met onder meer de energietransitie in zijn portefeuille: “Dit is een mooie ontwikkeling, voor het eerst wordt zo’n duurzame warmtebron gekoppeld aan het Warmtenet. Wat mij betreft gaan we dit vaker zien in Ede.”

Energie-efficiëntie

Valentijn Kleijnen, CEO van Warmtebedrijf Ede, is blij met de samenwerking: “Dit is een prachtige stap in de Edese warmtetransitie. Het warmtenet heeft er een duurzame warmtebron bij en dit maakt het net nog groener en robuuster. De ca. 1000 extra woningen die hiermee straks verwarmd worden, hoeven dan niet door middel van elektrificatie aardgasvrij te worden gemaakt. Met het aansluiten op het warmtenet ontlasten onze klanten dus het volle Edese elektriciteitsnet. Bovendien wordt de restwarmte van BIT nu benut voor een energie-efficiënter Ede, in plaats van deze op niet-duurzame wijze weg te koelen.”

Duurzame bestemming

Ook Alex Bik, Chief Technology Officer van BIT, is enthousiast dat de samenwerking eindelijk van start gaat. “Wij zijn intern al zo lang met dit onderwerp bezig. We verwarmen het BIT- vergader- en conferentiecentrum al met de restwarmte van het datacenter. Maar dan houden we nog altijd veel warmte over. Het is fantastisch dat we die nu een duurzame bestemming voor de Edenaar geven. Helemaal in deze tijd, waarin we zo snel mogelijk van het gas af willen.”

Technisch vraagstuk

Als datacenter produceert BIT veel warmte, maar met een te lage temperatuur om woningen mee te verwarmen. Dit is de reden dat de droom van Alex Bik, om de warmte terug te leveren aan de samenleving, lange tijd niet uitkwam. Hij voerde gesprekken met verschillende mogelijke samenwerkingspartners, maar warmte terugleveren om zo het gebruik van fossiele energie te beperken, bleek te complex en te duur. Tot Bik Valentijn Kleijnen tegen het lijf liep. Kleijnen heeft van de energietransitie zijn levenswerk gemaakt en ging enthousiast aan de slag om samen met BIT de mogelijkheden te onderzoeken.

Energiebesparing

Het restproduct van BIT is warmte. Om dit weg te koelen waren voorheen energie-intensieve en onderhoudsgevoelige vormen van datacenterkoeling nodig. Nu warmt deze restwarmte water op, dat met een warmtepomp verder wordt opgewarmd, zodat het geschikt is voor het warmtenet. BIT levert haar restwarmte aan het warmtenet en krijgt koeling terug. Kleijnen: “Een win-win situatie voor beide bedrijven, voor de Edenaar en met name het klimaat.” Bik: “Ik hoop dat andere datacenters ons voorbeeld volgen. We zijn zeker bereid onze kennis te delen.”